این صد سال: 1300 تا 1400
ماجرای «این صد سال» از سال 1399 شروع شد، آن روزهایی که کرونا اینقدر همۀ ابعاد زندگیمان را در برنگرفته بود.
به همت مجموعۀ مشق، پروندهای با نام اولیۀ «صد سال» باز شد، سپس از جهات مختلف بررسی و دربارهاش ایدهپردازی شد.
آن روزها که گمانهزنیها از رفتنِ نهچنداندورِ کرونا خبر میداد، ما هم ـ مثل همه ـ به انتظار واکسن نشسته بودیم تا بعد، با خیال راحت مجموعه کارگاههایی را با هدف بررسی «تأثیر اتفاقات قرن معاصر بر ادبیات» برگزار کنیم.
در ابتدا بنا بود «صد سال» شامل سه کارگاه باشد:
- صد سال شعر فارسی
- صد سال داستان فارسی
- صد سال ترجمه و ویرایش در ایران
اما بعد موضوعات دیگری به آن اضافه شد، مثل: نمایشنامهنویسی، طنزپژوهی، ادبیات کودک، صنعت نشر و چاپ، مطبوعات، نقد ادبی و … با این هدف که به شکلی دقیقتر و تخصصیتر در تأثیر و تأثر ادبیات و تاریخ بر یکدیگر غور کنیم.
محتوای کارگاهها
این صد سال داستان روزگار ماست: از سال 1300 تا 1400، صد سال تاریخ معاصر، صد سالی که هزار اتفاق عجیبوغریب به خود دیده، همچنان که همیشۀ تاریخ! اما فرازونشیب این دورۀ تاریخی، تغییرات سیاسی و اجتماعی، مدرنیته، ارتباط گسترده با غرب، اینترنت و غیره، چه تأثیری بر ادبیات گذاشته است؟ این زمانه در کدام زمینههای ادبیات فارسی و تا چه حد ورود کرده است؟ قرن اخیر چه بر سر شعر آورده؟ ترجمه با ادبیات چه کرده؟ داستان کوتاه و رمان فارسی چه زمانی کلید خوردهاند و تا کجا پیش میروند؟
در واقع میخواهیم در آستانۀ قرن جدید، نگاهی مختصر و کلی و جامعنگر به قرن قبل بکنیم. و از رهگذر پرسشگری، با کمک استادانی که بر این موضوع در این دورۀ تاریخی مسلطاند، ببینیم در این صد سال چه بر ما گذشته است، چه کردهایم و چه قدمهایی برداشتهایم.
این صد سال داستان روزگار ماست: از سال 1300 تا 1400، صد سال تاریخ معاصر، صد سالی که هزار اتفاق عجیبوغریب به خود دیده، همچنان که همیشۀ تاریخ!
ما در هر زمینه به دنبال مدرس و متخصصِ آن حوزه گشتهایم، استادی که با اشراف و تسلط به موضوع، خط سیر آن حوزه را از سال 1300 تا 1400 به ما نشان دهد، جریانهای مهم آن را برشمارد و با مثالهایی ملموس، تأثیر ایرانِ قرن چهاردهم را بر آن موضوع بکاود.
چند نکته دربارۀ کارگاهها
- عنوان کلی پرونده «این صد سال: 1300 تا 1400» است. عنوان اصلی هر دوره با توجه به محتوای آن انتخاب خواهد شد و عنوان فرعی، موضوع مورد بررسی خواهد بود:
مثلاً دورۀ شعر به این ترتیب عنوانگذاری شده است: «در تمام طول شب؛ شعر فارسی در این صد سال»
- کارگاهها برخط (آنلاین) خواهند بودند. اگرچه ترجیح اصولاً با کارگاه حضوری است و ماحصل آن عموماً بیشتر از کارگاه غیرحضوری است (ما هم مدتی برای برگزاری کارگاه حضوری صبر کردیم و برنامه را به تعویق انداختیم)، اما به نظر میرسد بهتر است کارگاه غیرحضوری و آنلاین باشد: اول بهسبب نگرانیهای موجود برای این بیماریِ فراگیر هرروز پیشرونده! و برای خیال آسوده جهت حفظ سلامتِ خود و دوستان؛ دوم برای افزایش امکان شرکت در کارگاه. اینکه دوستان ساکن شهرهای مختلف ایران و حتی خارج از کشور هم بتوانند از محتوای کارگاه استفاده کنند و این امکان منحصر به تهران نباشد، جای بسی خرسندی است.
- عموم کارگاهها چهارجلسهای خواهد بود مگر بهضرورت و طبق نظر استادِ کارگاه نیاز به تعداد جلسات بیشتر یا بعضاً کمتر باشد.
- پوستر کارگاهها بهزودی، یکی پس از دیگری در صفحات مدرسۀ مشق در شبکههای اجتماعی و نیز در سایت ارائه خواهند شد. تبلیغات هر کارگاه چهار بخش خواهد داشت:
الف. پوستر عنوان، زمان و تاریخ شروع و پایان کارگاه
ب. معرفی استادِ کارگاه و زمینههای فعالیت او
پ. معرفی کارگاه و کلیات مورد بحث در جلسات کارگاه
ت. ویدئویی از مدرس دوره دربارۀ محور اصلی کارگاه
مثل همیشه منتظر حضور گرمتان هستیم، به این امید که از خلال ماجراهای تاریخ معاصر، دریابیم که امروزمان را چطور بگذرانیم.
و سرانجام اینکه میخواهیم در مدرسۀ مشق، همزمان با آموختن، با هم «دوست» شویم.